به سال 1289 ش در طالقان به دنيا آمد. در سال 1318 به علّت شركت در مبارزات ضدّ استبدادي رضاخاني دستگير و شش ماه به زندان افتاد.
از 1327 در مسجد هدايت به فعّاليّت‌هاي انقلابي – فرهنگي ادامه داد و اين مسجد را به پايگاهي براي مخالفين رژيم پهلوي تبديل كرد. به دنبال اعدام فدائيان اسلام، وي نيز دستگير و مدّتي زنداني شد. در سوم بهمن 1341 بار ديگر بازداشت شد و پس از مدّت كوتاهي آزاد گرديد.
پس از واقعة 15 خرداد 1342، عُمّال ساواك او را دستگير كرده و به ده سال زندان محكوم نمودند ولي در سال 1346 از زندان آزاد شد.
در سال 1350 وي را مجدّداً دستگير و به زابل در استان سیستان و بافت در استان كرمان تبعيد نمودند.
وي براي چندمين بار در سال 1354 دستگير و به ده سال زندان محكوم گرديد. ايشان مدّت زيادي از بازداشت‌هاي خود را در كميتة مشترك ضدّ خرابكاري گذراند و سرانجام در آبان 1357 بر اثر فشار مردم بر رژيم طاغوت از زندان آزاد گرديد.
آيت‌الله طالقاني پس از پيروزي انقلاب اسلامي به حكم امام خميني، نخستين نماز جمعه را در دانشگاه تهران اقامه كرد.
وي در مجلس بررسي نهايي قانون اساسي نيز عضويّت داشت.
سرانجام در 19 شهريور 1358 دار فاني را وداع گفت.